Waarom jij koffie niet lekker vindt (en het toch kunt leren drinken)

Ik ben gék op koffie. Daarom heb ik ook een pagina op mijn blog over koffie. Ja, ik onderhoud hem belachelijk slecht en ik zou er nog veel meer mee moeten doen, maar punt is: koffie is leven (net als kaas). Maar, er zijn nog best veel mensen die koffie écht níet lekker vinden. Te bitter, wordt dan vaak gezegd. Nou, toevallig is niet alle koffie zo bitter en hoe dat zit ga ik je even uitleggen.

Eerst even de basis. Koffie wordt gemaakt van een koffiebes, die groeit aan planten in gebieden rond de evenaar, laten we zeggen Zuid-Amerika, Azië en Afrika. Je hebt daarbij Arabica en Robusta planten, grofweg. Die bessen worden als ze rijp zijn gefermenteerd, het schilletje droogt op en daar blijft dan de harde kern van over, wat tegen die tijd lekker veel smaak in zich heeft opgenomen.

Goed, tussen plukken en fermenteren kan al dusdanig veel misgaan dat de kwaliteit van de boon uiteindelijk best belabberd is. Wat er dan gebeurt, is dat ze tóch worden gebrand en dat is dan vaak (extra) dark roast. Dat verbloemt eigenlijk de slechte kwaliteit en levert alsnog de bittere sterke koffiesmaak op die wij gewend zijn. Want iets wat verbrandt is, krijgt nu eenmaal een assige, bittere smaak. Dat is ook met vlees dat verbrand is op de bbq.

In dit filmpje van Keuringsdienst van waarde wordt uitgelegd hoe dat zit. Als dat te lang kun je voor mijn interpretatie ervan onder het filmpje verder lezen. Filmpje opent in een nieuw scherm.

Andersom kun je een prima koffieboon ook donker roosteren, om die lekker donkere chocola-achtige bittere koffiesmaak te krijgen. Je kent die smaak wel van de betere espressomachines. Omdat we al sinds jaar en dag gewend aan die sterke koffie (again, koffie is leven) is dat een beetje de standaard geworden. De echte koffiedrinkers zijn gewend aan het glaasje water erbij voor de droge bek die je erna vaak hebt.

Dark roast is niet de enige roast

Kijk, het kan ook anders. En dat is persoonlijk, want smaken verschillen. Waar de meeste mensen gewend zijn aan zo’n bak pleur met cremalaagje, is er ook een hele groep die dat dus niet te zuipen vindt. En omdat die soort koffie zo gangbaar is, vergeet iedereen gemakshalve dat je met lichtere geroosterde bonen, andere maling (grover of fijner) en andere zetmethodes een hele andere koffiesmaak kunt krijgen. Voor de gewoontedrinkers is andere koffie ook niet te drinken, maar als je koffie normaal gesproken niet zo lekker vindt vanwege het bitter, zou je kunnen testen met andere soorten koffie en zetmethodes.

Kleine anekdote: mijn zusje lustte vroeger nooit koffie, maar is uiteindelijk toch overstag gegaan. Door te beginnen met koffie met melk (cappuccino onder andere) en een hoop caramel of suiker er in, was het hanteerbaar. Na een tijdje experimenteren met allerlei bakjes koffie, lust ze het nu zelfs zwart. Niet van harte nog, maar het gaat.

Test eens wat manieren om koffie te zetten

Anyway, een heel gewone manier om eens echt lekkere koffie te proeven, is om op zoek te gaan naar een specialty koffie (uitleg volgt in een nieuw blog) die licht of hooguit medium geroast is. En deze kun je dan het beste zetten met een gewoon filterkoffiezetapparaat of opgieten in een Chemex. Kleine sidenote: fijnere maling geeft meer smaak af, maar ook meer cafeïne, grovere maling is wat slapper (water loopt er immers sneller doorheen). Dat heeft ook gevolgen voor de smaken die vrijkomen. Dus daar kun je mee experimenteren. Overigens staat op veel verpakkingen (en anders op de websites van diverse koffiemerken) hoe je de koffie het beste kunt zetten.

Ik heb in mijn leven al behoorlijk veel koffie gedronken, veel koffietentjes uitgetest, zelf koop ik per jaar ook diverse soorten koffie en nu heb ik via Wakuli (geen sponsoring, promise) een abonnement waarbij elke 4 weken een andere blend (diverse soorten bonen bij elkaar) wordt bezorgd. Tot nu toe vind ik alle koffie van Wakuli echt heel erg lekker en ik proef ook met elk pakje koffie grote verschillen. Zoiets helpt ook om je smaak te ontwikkelen. Bijkomend voordeel is dat ze de boeren waarvan ze de koffie kopen goed betalen en dat er verder geen schakels tussen zitten. Yay.

Koffieproeverij

Nog een kleine tip: als het allemaal kan en mag zou je ergens een keer een cupping sessie moeten doen (soms wordt dat in branderijen georganiseerd). Ikzelf heb dit gedaan bij Simon Lévelt hier in Haarlem. Je leert er onwijs veel van en je leert ook veel over verschillende zetmethodes. Erg goed voor je smaakontwikkeling!

Ik ben heel benieuwd wat jouw favoriete koffie is en waarom en welke zetmethode je gebruikt. Of wanneer jij voor het eerst koffie dronk (ik toen ik amper 3 of 4 was ;-)). Gooi je reactie in de commentsectie hieronder!

PS: ik ben hooguit een amateur op dit gebied, als ik ergens onzin neer heb gezet, verbeter me gerust, ik pas het graag aan!